De oefening startte ‘s ochtends – op 17 november 2018 – met een zwaar brommend geluid. De inwoners van Zuidwolde wisten dat de oefening kwam, maar niet hoe die eruit zou zien. ‘Eerst waren we nog wat lacherig’, vertelt Sjaak. ‘Maar al snel kwam de buurvrouw aan de deur en riep: “Kom, er ligt iemand onder het zand!”. We zijn direct naar buiten gegaan en hebben die persoon uitgegraven. We zaten direct in het spel.’
Mensen heen en weer slepen
Sjaak en zijn buurtgenoten vervoerden de gewonde vrouw op een ladder naar dorpshuis De Kern. ‘Of een ladder zo slim was, weet ik niet’, zegt Sjaak. ‘Het was ook ontzettend zwaar. Maar hoe kun je iemand anders vervoeren? Ik dacht toen: verdorie, een brancard was wel makkelijk geweest.’ Bij De Kern verzamelden zich steeds meer mensen. Maar al gauw moest iedereen het gebouw verlaten vanwege instortingsgevaar. Sjaak: ‘Daar hadden we helemaal niet aan gedacht. Uiteindelijk hebben we daardoor de hele ochtend mensen heen en weer moeten slepen.’
Aan jezelf overgeleverd
Ondertussen gebeurde er op andere plekken ook van alles. Er was een boom op een auto gevallen, er ontstond een gaslek, er lagen mensen te schreeuwen. ‘Gespeeld natuurlijk, maar heel realistisch‘, aldus Sjaak. ‘Er was ontzettend veel stress, niemand wist wat-ie moest doen.’ Tot overmaat van ramp was alarmnummer 112 al die tijd niet bereikbaar. En kwam er geen ambulance, geen politie en geen brandweer. ‘Je bent helemaal aan jezelf en de bewoners uit de buurt overgeleverd. Daar moet je het mee doen. Je voelt je echt ontredderd.’
Met z’n allen om tafel
En die ontreddering, dat is wat op Sjaak de meeste indruk heeft gemaakt. ’Dat je niet weet wat je moet doen. De hulpeloosheid die je dan overkomt. Je komt erachter dat je heel veel kennis mist.’ Hij adviseert dorpen en wijken dan ook om hier echt aandacht aan te besteden: ‘Doe iets om voorbereid te zijn op dingen die je niet verwacht. Bespreek samen waar je een brancard kunt vinden, waar AED’s hangen, waar je naartoe moet in geval van nood, waar de sleutels van het dorpshuis zijn – dat soort dingen. In Zuidwolde zeiden we achteraf allemaal: er moet iets komen. Je moet gewoon een keer met z’n allen om tafel gaan.’
Bekijk ook de video waarin Sjaak vertelt over zijn ervaring:
